3.0 Natural Objects, Plants, Foods > 3.2 Natural Objects > 3.2.4 Elements, metals, alloys
#6365 PTB *l-tsyak IRON / IRON INSTRUMENT (provisional) |
rn | analysis | lgid | reflex | gloss | gfn | language | grpid | grpno | grp | genetic | citation | srcabbr | srcid | rn |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
516031 | 6365 | 2012 | l-|tsyak | iron / iron instrument | *Tibeto-Burman | 2 | 0.1 | Tibeto-Burman (previously published reconstructions) | 0 | Matisoff 03 HPTB | JAM-HPTB | 617 | 0 | |
620334 | 2673,6365 | 2231 | jon¹tʃak² | iron | n. | Lotha Naga | 63 | 1.3.1 | Central Naga (Ao Group) | 1 | Bruhn 14 PCN | DWB-PCN | III.174 | 0 |
617848 | 2673,6365 | 2220 | un◦jak | iron | Lotha Naga | 63 | 1.3.1 | Central Naga (Ao Group) | 1 | Murry 78 | LLC-ALV | 63 | 0 | |
316709 | 2673,6365 | 961 | yón̯◦cāk> | iron | Lotha Naga | 63 | 1.3.1 | Central Naga (Ao Group) | 1 | Acharya 75 | ACH1975 | 0 | ||
258444 | 2673,6365 | 963 | yon◦chak | brass | Lotha Naga | 63 | 1.3.1 | Central Naga (Ao Group) | 1 | Marrison 67 Naga | GEM-CNL | 0 | ||
259033 | 2673,6365 | 963 | yon◦chak | iron | Lotha Naga | 63 | 1.3.1 | Central Naga (Ao Group) | 1 | Marrison 67 Naga | GEM-CNL | 0 | ||
258560 | 2673,6365 | 963 | yon◦chak | copper | Lotha Naga | 63 | 1.3.1 | Central Naga (Ao Group) | 1 | Marrison 67 Naga | GEM-CNL | 0 | ||
617915 | 2673,6365 | 2220 | yon◦jak | iron | Lotha Naga | 63 | 1.3.1 | Central Naga (Ao Group) | 1 | Murry 78 | LLC-ALV | 63 | 0 | |
617989 | 2673,6365 | 962 | ¹yun-⁽²⁾džak | iron | Lotha Naga | 63 | 1.3.1 | Central Naga (Ao Group) | 1 | Weidert 87 TBTo | AW-TBT | 435 | 0 | |
347751 | 6365 | 1848 | rtɕak | iron | n | Tibetan (Alike) | 24 | 2.1.2.1 | Tibetan | 1 | Huang and Dai 92 TBL | TBL | 0054.05 | 0 |
373312 | 6365,m | 1848 | rtɕak thom | ladle (iron) | n | Tibetan (Alike) | 24 | 2.1.2.1 | Tibetan | 1 | Huang and Dai 92 TBL | TBL | 0551.05 | 0 |
372954 | 6365,m | 1848 | rtɕak zaŋ | wok (large, iron) / pan | n | Tibetan (Alike) | 24 | 2.1.2.1 | Tibetan | 1 | Huang and Dai 92 TBL | TBL | 0545.05 | 0 |
181924 | 6365 | 1550 | htɕak | iron | Tibetan (Amdo:Bla-brang) | 24 | 2.1.2.1 | Tibetan | 1 | Sun H 91 ZMYY | ZMYYC | 38.4 | 0 | |
210025 | 6365,m,m | 1550 | htɕak gar je | strike (iron) | Tibetan (Amdo:Bla-brang) | 24 | 2.1.2.1 | Tibetan | 1 | Sun H 91 ZMYY | ZMYYC | 589.4 | 0 | |
36198 | 6365 | 1584 | htɕag | iron | Tibetan (Amdo:Zeku) | 24 | 2.1.2.1 | Tibetan | 1 | Sun J 85 Amdo | JS-Amdo | 400 | 0 | |
181900 | 6365 | 1585 | rtɕak | iron | Tibetan (Amdo:Zeku) | 24 | 2.1.2.1 | Tibetan | 1 | Sun H 91 ZMYY | ZMYYC | 38.5 | 0 | |
259058 | 6365 | 1564 | lcags | iron | Tibetan (Written) | 24 | 2.1.2.1 | Tibetan | 1 | Marrison 67 Naga | GEM-CNL | 0 | ||
37982 | 6365 | 1575 | lcags | iron | Tibetan (Written) | 24 | 2.1.2.1 | Tibetan | 1 | Sun J 85 TbGl | JS-Tib | 400 | 0 | |
37593 | 6365,2187 | 1575 | lchags.bya | airplane | Tibetan (Written) | 24 | 2.1.2.1 | Tibetan | 1 | Sun J 85 TbGl | JS-Tib | 9 | 1 | |
233068 | 6365,m | 1567 | lc̀ɑ́gs-mug | worm (that eats iron away (?)) | Tibetan (Written) | 24 | 2.1.2.1 | Tibetan | 1 | Jäschke 1881 | HAJ-TED | 0 | ||
304732 | 6365 | 1578 | ltšags | iron | Tibetan (Written) | 24 | 2.1.2.1 | Tibetan | 1 | Benedict 72 STC | STC | 156n421 | 0 | |
303318 | 6365 | 1578 | ltśags | iron | Tibetan (Written) | 24 | 2.1.2.1 | Tibetan | 1 | Benedict 72 STC | STC | 33n104 | 0 | |
347747 | 6365 | 1804 | ltɕags | iron | n | Tibetan (Written) | 24 | 2.1.2.1 | Tibetan | 1 | Huang and Dai 92 TBL | TBL | 0054.01 | 0 |
181898 | 6365 | 1582 | ltɕags | iron | Tibetan (Written) | 24 | 2.1.2.1 | Tibetan | 1 | Sun H 91 ZMYY | ZMYYC | 38.1 | 0 | |
347750 | 6365 | 1837 | htɕaχ | iron | n | Tibetan (Xiahe) | 24 | 2.1.2.1 | Tibetan | 1 | Huang and Dai 92 TBL | TBL | 0054.04 | 0 |
372953 | 6365,m | 1837 | htɕaχ zaŋ | wok (large, iron) / pan | n | Tibetan (Xiahe) | 24 | 2.1.2.1 | Tibetan | 1 | Huang and Dai 92 TBL | TBL | 0545.04 | 0 |
437225 | 6365 | 406 | jak | bit of a bridle | Burmese (Written) | 44 | 6.1.1 | Burmish | 1 | Benedict 76 WBur | PKB-WBRD | 0 | ||
375365 | 6365 | 1822 | zɑk⁴ | bit (for horse) | n | Burmese (Written) | 44 | 6.1.1 | Burmish | 1 | Huang and Dai 92 TBL | TBL | 0591.26 | 0 |
529714 | 6365 | 2039 | thaɁ² | iron | *Karen [Burling] | 50 | 7 | Karenic | 1 | Luangthongkum 13 | TL-PK | 155 | 0 | |
529435 | 6365 | 2038 | thaɁᴰ | iron | *Karen | 50 | 7 | Karenic | 1 | Luangthongkum 13 | TL-PK | 155 | 0 | |
57896 | 6365 | 122 | tháʔ | iron / / needle | *Karen | 50 | 7 | Karenic | 1 | Jones 61 | RBJ-KLS | 84 | 0 | |
303011 | 6365 | 1736 | thaʔ | iron | *Karen | 50 | 7 | Karenic | 1 | Benedict 72 STC | STC | 9n33 | 0 | |
531061 | 6365 | 2044 | tha³³ | iron | Bwe | 50 | 7 | Karenic | 1 | Luangthongkum 13 | TL-PK | 155 | 0 | |
347796 | 6365 | 1849 | tha⁵⁵ | iron | n | Karen | 50 | 7 | Karenic | 1 | Huang and Dai 92 TBL | TBL | 0054.50 | 0 |
372999 | m,m,6365 | 1849 | tθă³¹bø³³tha⁵⁵ | wok (large, iron) / pan | n | Karen | 50 | 7 | Karenic | 1 | Huang and Dai 92 TBL | TBL | 0545.50 | 0 |
530791 | 6365 | 2043 | the⁵⁵ | iron | Kayah | 50 | 7 | Karenic | 1 | Luangthongkum 13 | TL-PK | 155 | 0 | |
496404 | m,6365 | 1981 | dè◦tʰà | metal trap, mouse trap [lit. trap-iron] | N | Kayan (Pekon) | 50 | 7 | Karenic | 1 | Manson 10 Kayan | KM-Kayan | 0 | |
498102 | m,6365 | 1981 | prà̤gwì̤◦tʰà | ironsmith [lit. person-forge-iron] | N | Kayan (Pekon) | 50 | 7 | Karenic | 1 | Manson 10 Kayan | KM-Kayan | 0 | |
497979 | m,6365 | 1981 | pə̀◦tʰà | weave [lit. ?-iron] | V | Kayan (Pekon) | 50 | 7 | Karenic | 1 | Manson 10 Kayan | KM-Kayan | 0 | |
498322 | 2623,6365 | 1981 | rō◦tʰà | iron snake (small snake that is difficult to cut, not aggressive but if it bites you, you will die) [lit. snake-iron] | N | Kayan (Pekon) | 50 | 7 | Karenic | 1 | Manson 10 Kayan | KM-Kayan | 0 | |
530490 | 6365 | 2042 | thaɁ⁴⁵ | iron | Kayan | 50 | 7 | Karenic | 1 | Luangthongkum 13 | TL-PK | 155 | 0 | |
498727 | 6365 | 1981 | tʰà | iron | N | Kayan (Pekon) | 50 | 7 | Karenic | 1 | Manson 10 Kayan | KM-Kayan | 0 | |
498758 | 6365,m | 1981 | tʰà◦dì | iron tongs [lit. iron-pinch] | N | Kayan (Pekon) | 50 | 7 | Karenic | 1 | Manson 10 Kayan | KM-Kayan | 0 | |
498854 | 6365,m | 1981 | tʰà◦mà̤nái | chisel [lit. iron-do-?] | N | Kayan (Pekon) | 50 | 7 | Karenic | 1 | Manson 10 Kayan | KM-Kayan | 0 | |
498947 | 6365,3564 | 1981 | tʰà◦rè | scissors [lit. iron-cut] | N | Kayan (Pekon) | 50 | 7 | Karenic | 1 | Manson 10 Kayan | KM-Kayan | 0 | |
498970 | 6365,m | 1981 | tʰà◦sɨ̀ | screwdriver [lit. iron-?] | N | Kayan (Pekon) | 50 | 7 | Karenic | 1 | Manson 10 Kayan | KM-Kayan | 0 | |
499003 | 6365,m | 1981 | tʰà◦θyán | nail [lit. iron-?] | N | Kayan (Pekon) | 50 | 7 | Karenic | 1 | Manson 10 Kayan | KM-Kayan | 0 | |
531339 | 6365 | 2045 | thɔ³³ | iron | Kayaw | 50 | 7 | Karenic | 1 | Luangthongkum 13 | TL-PK | 155 | 0 | |
530215 | 6365 | 2041 | thaɁ²¹ | iron | Pa-O (Southern) | 50 | 7 | Karenic | 1 | Luangthongkum 13 | TL-PK | 155 | 0 | |
529943 | 6365 | 2040 | thaɁ²¹ | iron | Pa-O (Northern) | 50 | 7 | Karenic | 1 | Luangthongkum 13 | TL-PK | 155 | 0 | |
532254 | 6365 | 2048 | thaɁ⁴⁵ | iron | Pwo (Northern) | 50 | 7 | Karenic | 1 | Luangthongkum 13 | TL-PK | 155 | 0 | |
532536 | 6365 | 2049 | thaɁ²¹ | iron | Pwo (Southern) | 50 | 7 | Karenic | 1 | Luangthongkum 13 | TL-PK | 155 | 0 | |
531958 | 6365 | 2047 | thaɁ²¹ | iron | Sgaw (Southern) | 50 | 7 | Karenic | 1 | Luangthongkum 13 | TL-PK | 155 | 0 | |
531652 | 6365 | 2046 | thaɁ⁴⁵ | iron | Sgaw (Northern) | 50 | 7 | Karenic | 1 | Luangthongkum 13 | TL-PK | 155 | 0 |
鐵 OC *t’iet, GSR #1256b ‘iron’; Coblin 1986:98-99 ST hliek* > PC *hlik > OC *thit; Schuessler 2003:497 *lhêt ~ lhît; B & S 2011: *l̥ˁik; Mand. tiě.
For 鐵, Karlgren posits OC *t’‑; later reconstructions have ST, PC and/or OC voiceless lateral *lh‑, *hl‑, or *l̥‑ (at the MC stage, all reconstructions for 鐵 show initial *t’‑, cf. B & S 2011 MC *thet).
Significantly, the recent ST, PC and OC reconstructions for 鐵 cited above, with initial *lh‑, *hl‑, or *l̥‑, bear close comparison with PTB *l‑tsyak ‘iron’. In fact, some scholars would prefer to derive WT lčags ‘iron’ via palatalization of earlier PT *hlyak (Coblin, ibid.) or earlier *lhyaks (Schuessler, ibid.). This looks phonetically plausible; however, it begs the question of subgroup relationships within TB. Is the same shift *hly/lhy‑ > *lč intended to account not only for WT lčags, but presumably, and ultimately also, WB jak ‘bit of a bridle (of iron)’ and Lotha Naga jon¹ tʃak² ‘iron’ (Bruhn 14 PCN:III.174)? For now, this intriguing issue will be left open for further inquiry. [SPB]